Surah عبس
كوردی
Surah عبس - Aya count 42
عَبَسَ وَتَوَلَّىٰ ( 1 ) 
ڕووی گرژکردو ڕووی وه‌رگێڕا (مه‌به‌ست پێغه‌مبه‌ره (صلی الله علیه وسلم) کاتێك (عبدالله ی کوڕی ام مکتوم) که ئیماندارێکی نابینابوو هات بۆ خزمه‌تی، ئه‌ویش هه‌ندێك له سه‌رانی قوره‌یشی کۆ کردبۆوه به ئومێدی هیدایه‌تیان، عبدالله وتی: ئه‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا، خوا چی فێرکردوویت منیش فێر بکه، پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) پێی ناخۆش بوو که قسه‌کانی پێ ده‌بڕێت، له‌به‌رئه‌وه ڕووی گرژکرد و ڕووی وه‌رگێڕا. بۆیه سه‌ره‌تای ئه‌م سووره‌ته دابه‌زی که گله‌ییه له پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم).
أَن جَاءَهُ الْأَعْمَىٰ ( 2 )
له‌به‌رئه‌وه‌ی نابیناکه هات بۆ لای.
وَمَا يُدْرِيكَ لَعَلَّهُ يَزَّكَّىٰ ( 3 )
جا تۆ چوزانیت به‌ڵکو ئه‌و هاتبێت تا دڵ و ده‌روونی خاوێن بکاته‌وه.
أَوْ يَذَّكَّرُ فَتَنفَعَهُ الذِّكْرَىٰ ( 4 )
یاخود ئامۆژگاری وه‌ربگرێت، تا ئامۆژگاریه‌که سوودی پێبگه‌یه‌نێت.
أَمَّا مَنِ اسْتَغْنَىٰ ( 5 )
به‌ڵام ئه‌وه‌ی که خۆی بێ نیاز نیشان ده‌دات و نایه‌وێت ڕێنموومایی وه‌ربگرێت.
فَأَنتَ لَهُ تَصَدَّىٰ ( 6 )
تۆ له‌گه‌ڵ ئه‌ودا کۆده‌بیته‌وه و گرنگی به‌و ده‌ده‌یت و ڕوو له‌و ده‌که‌یت.
وَمَا عَلَيْكَ أَلَّا يَزَّكَّىٰ ( 7 )
جا تۆ هیچ گوناهبار نابیت که ئه‌و ئیمانی نه‌وێت و پاك و پوخته‌کردنی ده‌روونی نه‌وێت.
وَأَمَّا مَن جَاءَكَ يَسْعَىٰ ( 8 )
به‌ڵام ئه‌وه‌ی که خۆی هاتوه‌ته لات و کۆشش ده‌کات و مه‌به‌ستێتی که شاره‌زای به‌رنامه‌ی خوا ببێت...
وَهُوَ يَخْشَىٰ ( 9 )
له‌کاتێکدا ئه‌و له خوا ده‌ترسێت.
فَأَنتَ عَنْهُ تَلَهَّىٰ ( 10 )
ئه‌وه تۆ گوێ به‌و ناده‌یت و خۆتی لێ بێ ئاگا ده‌که‌یت.
كَلَّا إِنَّهَا تَذْكِرَةٌ ( 11 )
نه‌خێر وامه‌که‌و وامه‌به، چونکه به‌ڕاستی ئه‌م ئایه‌تانه، ئه‌م سوره‌ته، یادخستنه‌وه و ئامۆژگاریه.
فَمَن شَاءَ ذَكَرَهُ ( 12 )
جا که‌سێك بیه‌وێت ڕێنموویی وه‌رگرێت، ئه‌وه یادی ده‌کات.
فِي صُحُفٍ مُّكَرَّمَةٍ ( 13 )
(ئه‌و قورئانه) له چه‌ندین لاپه‌ڕه‌ی به‌ڕێزو پیرۆزدا هه‌ڵگیراوه و له (لوح المحفوظ) وه‌رگیراوه.
مَّرْفُوعَةٍ مُّطَهَّرَةٍ ( 14 )
که به‌رزو بڵند و پاك و خاوێنن.
بِأَيْدِي سَفَرَةٍ ( 15 )
به‌ده‌ستی فریشته نووسه‌ره‌کان.
كِرَامٍ بَرَرَةٍ ( 16 )
که به‌ڕێزو خواناس و ملکه‌چ و فه‌رمانبه‌رداران.
قُتِلَ الْإِنسَانُ مَا أَكْفَرَهُ ( 17 )
ئه‌ی ئاده‌میزاد، به‌کوشت بچیت، چه‌نده کافره، سپڵه‌یه، چه‌نده خوانه‌ناس و یاخیه، یاخود به‌کوشت چێت ئاده‌میزاد چی وای لێکردووه که کافر بێت؟! چ پاساوێکی هه‌یه بۆ خوانه‌ناسی و یاخی بوون.
مِنْ أَيِّ شَيْءٍ خَلَقَهُ ( 18 )
(بۆ بیرناکاته‌وه) خوا له‌چی دروستی کردووه؟!
مِن نُّطْفَةٍ خَلَقَهُ فَقَدَّرَهُ ( 19 )
له نوتفه‌یه‌ك (له خاڵێکی زۆر بچووك که به چاو نابینرێت) دروستی کردووه و هه‌موو ئه‌ندامانی ده‌ر و ناوی پێ به‌خشیوه و ئه‌ندازه‌گیری وردی له دروستکردنیدا ئه‌نجام داوه، (کات و شوێنی له‌دایکبوونی و مردنی بۆ دیاری کردووه).
ثُمَّ السَّبِيلَ يَسَّرَهُ ( 20 )
له‌وه‌ودوا ژیانی بۆ ئاسان کردووه و سه‌رپشکی کردووه له په‌یڕه‌وی کردنی ڕێگه‌ی چاکه یان خراپه، ئیمان یان کوفر، (دوای ئه‌وه‌ی که ده‌ست نیشانی هه‌ردووکیانی بۆ کردووه و سه‌ره‌نجامی ڕوون کردۆته‌وه).
ثُمَّ أَمَاتَهُ فَأَقْبَرَهُ ( 21 )
له‌وه‌ودوا ده‌یمرێنێت و ده‌یخاته ناو گۆڕه‌وه.
ثُمَّ إِذَا شَاءَ أَنشَرَهُ ( 22 )
پاشان کاتێك بیه‌وێت زیندووی ده‌کاته‌وه.
كَلَّا لَمَّا يَقْضِ مَا أَمَرَهُ ( 23 )
به‌ڕاستی، ئه‌وه‌ی که خوا فه‌رمانی پێداوه هێشتا ئاده‌میزاد به‌جێی نه‌هێناوه.
فَلْيَنظُرِ الْإِنسَانُ إِلَىٰ طَعَامِهِ ( 24 )
ده‌با ئاده‌میزاد سه‌یری خواردنه‌که‌ی بکات و سه‌رنجی بدات و بیری لێ بکاته‌وه.
أَنَّا صَبَبْنَا الْمَاءَ صَبًّا ( 25 )
بێگومان ئێمه ئاومان بۆ دابارانده‌وه‌ته خواره‌وه، چۆن دابارینێت.
ثُمَّ شَقَقْنَا الْأَرْضَ شَقًّا ( 26 )
له‌وه‌ودوا زه‌ویمان بۆ له‌ت له‌ت به چه‌که‌ره‌ی ناسکی ڕووه‌ك.
فَأَنبَتْنَا فِيهَا حَبًّا ( 27 )
ئینجا دانه‌وێڵه‌مان تێادا ڕوواند.
وَعِنَبًا وَقَضْبًا ( 28 )
هه‌روه‌ها ترێ و سه‌وزه‌مان.
وَزَيْتُونًا وَنَخْلًا ( 29 )
هه‌روه‌ها زه‌یتوون و دارخورمایش.
وَحَدَائِقَ غُلْبًا ( 30 )
باخچه‌ی ده‌وره‌دراو به دارخورما یان دره‌ختی تر، یاخود باخی چڕو پڕ.
وَفَاكِهَةً وَأَبًّا ( 31 )
جۆره‌ها میوه، هاوڕێ له‌گه‌ڵ هه‌موو ئه‌و گژو گیایانه‌ی که خواکرده و ماڵات ده‌یخوات له له‌وه‌ڕگاکاندا.
مَّتَاعًا لَّكُمْ وَلِأَنْعَامِكُمْ ( 32 )
(هه‌موو ئه‌مانه ئاماده‌مان کردووه) تا خۆتان و ماڵاته‌کانتان سوودی لێ وه‌ربگرن.
فَإِذَا جَاءَتِ الصَّاخَّةُ ( 33 )
جا کاتێك قیامه‌ت به‌رپا بوو به‌هۆی ده‌نگێکی به‌هێزی گوێ کپ که‌ره‌وه.
يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ ( 34 )
ئه‌و ڕۆژه (هێنده سامناکه) برا له‌ده‌ست براکه‌ی هه‌ڵدێت و ڕاده‌کات و خۆی لێ ده‌شارێته‌وه.
وَأُمِّهِ وَأَبِيهِ ( 35 )
هه‌روه‌ها له‌ده‌ست دایك و باوکی...
وَصَاحِبَتِهِ وَبَنِيهِ ( 36 )
له‌ده‌ست هاوسه‌رو کوڕه‌کانی...
لِكُلِّ امْرِئٍ مِّنْهُمْ يَوْمَئِذٍ شَأْنٌ يُغْنِيهِ ( 37 )
له‌و ڕۆژه‌دا هه‌رکه‌سێك له‌وانه ئه‌وه‌نده سه‌رگه‌رمی کێشه‌ی خۆیه‌تی، ناتوانێت فریای که‌سی تر بکه‌وێت.
وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ مُّسْفِرَةٌ ( 38 )
له‌و ڕۆژه‌دا ڕووخسارانێك گه‌ش و جوان و ڕوون و شادن.
ضَاحِكَةٌ مُّسْتَبْشِرَةٌ ( 39 )
ده‌م پێکه‌نینن، مژده و شادییان لێ ده‌دره‌وشێته‌وه.
وَوُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ عَلَيْهَا غَبَرَةٌ ( 40 )
له‌و ڕۆژه‌دا ڕووخسارانێکیش هه‌ن که گژو تاڵ و تۆزاوی و په‌ست غه‌مگینن.
تَرْهَقُهَا قَتَرَةٌ ( 41 )
دێزی و ڕه‌شی و تاریکی دایپۆشیوون.
أُولَٰئِكَ هُمُ الْكَفَرَةُ الْفَجَرَةُ ( 42 )
ئا ئه‌وانه بێ باوه‌ڕو خوانه‌ناس و تاوانبارو گوناهکاره‌کانن.